Dali, Sugbo, mag-istorya ta. May bag-ong musical nga gipahigayon sa SM Seaside City Cebu kaniadtong Nobiyembre 16-17, 2019 nga gitawag og “Monsters The Musical.” Kini sinuwat ug ubos sa direksyon ni Jude Gitamondoc nga naglangkob sa mga 25 ka kantang sinuwat ni Cattski. Ang dialogue sagol Binisaya ug Iningles samtang ang mga kanta puros Iningles. Dali lamang sabton bisan dili ka Bisaya sanglit ang mga pulong gigamit nga Binisaya sagad madunggan lamang nimo sa mga istorya sa batan-on karon.

Nakatambong ko sa kataposang show ug makapahurot sa bilib ang kapayter sa pagkamugna sa musical. Duna lay pipila ka minor nga technical difficulties pero sa kinatibuk-an, payter kaayo ang live band ug ang pagka-perform sa mga kanta. Ang nanagdala sa papel nilang Elle, Bea, Dex ug Jake nagmalamposon nga mipabuhi sa ilang mga karakter. 

Makapanghupaw ka sa mga kabuang ni Bea (Jackie Chang). Mag-ugom kag kalagot kang Jake (Von Saw). Makuratan sa nahiagoman ni Elle (Trixie Alturas). Ug maluoy kang Dex (Marlon Tansengco). Sila salamin sa ka-complicated sa mga batan-on karon ug isip usa ka ginikanan, makapangutana ka: nganong naingon ani na man ang bag-ong henerasyon?

Dinhi nagsugod ang akong problema sa “Monsters The Musical” sanglit kini may tagline nga “Love Wins” ug gipahinungod sa mga miyembro sa LGBTQ community.

Kon atong sud-ongan ang mga karakter sa musical, duha nila straight (silang Dex ug Jake, mga lalaki) ug duha ang bisexual (silang Elle ug Bea, mga babaye) nga abi nako sa sinugdanan mga lesbian. Si Elle ug Bea childhood friends nga nagkagusto sa usag usa. Si Bea uyab niya ang maldito nga si Jake samtang si Elle misugot nga mahimong asawa kang Dex tungod kay siya namabdos. Si Dex dugay nang gi-friendzoned unta ni Elle apan wala siya mopalayo, hinuon misugot ra gani siya nga mahimong rebound.

Daw teleserye ang musical. Mikabat kini og duha ka oras, kwarenta ka minutos. Daghan kaayo ang panghitabo nga makapangutana ka matag karon ug unya kon kinahanglan ba kini sa love story nilang Elle ug Bea. May mga kanta usab nga daw wala mipalawom sa relasyon sa mga karakter. Apan lisod gyod ang tahas nga maghimo og sugilanon nga motahi sa mga 25 ka kanta nga nasuwat na ni Cattski ug mao kini ang problema nga gisuwayan og sulbad ni Jude Gitamondoc.

Sa sinugdanan nagmalamposon ang sugilanon apan nagkadugay nagkadaghan ang mga problema ug sagad pa gyod niini wala masolusyoni sa paghuman na sa istorya. Ang motivation sa tibuok ikaduhang akto (o ikatulo) maingon nga walay igong pagpangandam. Ang hinungdan sa pagkamatay ni Elle kalit-kalit ug walay igong foreshadowing. Kuwang usab sa restraint ug controlling metaphor ang tibuok sugilanon. 

Ang titulo sa musical wala mahatagi og igong pagtagad. Na-mention lang kapila apan igo na ba gyod kini nga mahimong titulo sa tibuok sugilanon nilang Elle ug Bea? Pwede unta kini mahimong controlling image gikan sa sinugdanan paingon sa kataposan.

May nag-ingon nga nganong gikinahanglan nga silang duha bisexual nga mas representative unta sa LGBT community kon usa nila lesbian. Pananglitan, si Jake himoon nga babaye usab. Ug giingon nga kini usa ka LGBT musical apan nganong ang B lamang sa LGBT ang gi-representar sa mga karakter? Kutob lang ba sa background characters (ensemble) ang uban? Kon pangitaon ang inclusivity niining maong musical, may purohan nga kini dili makit-an.

Ang pag-apil sa balak nga “Bonsai” ni Edith Tiempo usa ka maayong paagi aron mas daghan ang mobasa/maminaw og balak sa mga batan-on karon. Apan daw kulang ang pagbutang og metapora gikan sa balak dinha mismo sa sugilanon nilang Elle ug Bea. 

Ang duha ka bida mga problemadong babayeng bisexual. Gubot ang ilang kinabuhi ilabi na sa gugma. Ingon ani usab ang kabatan-onan karon apan nganong daw ang mga straight sa musical dili ingon ana ka problemado? Si Dex bugtong suliran lamang mao ang paghigugma kang Elle bisan gi-friendzoned na siya. Si Jake mao ang pagbun-og kang Bea physically ug mentally. Apan si Elle gi-basted si Dex aron pilion si Bea nga sa kataposan mibalik kang Dex tungod kay namabdos siya? Ug si Bea, mas nakapasamot ang iyang pagka-fuckgirl (nga pulong nga nadunggan sa bata) nga karakter sa problema nga naghatag og subtle nga mensahe nga ang LGBT mao ang nagdala sa mga problema sa katilingban karon? Si Jake, fuckboy ba usab nga wa man kuno siyay lain atol sa 12 ka tuig nilang panagrelasyon?

Kon sugilanon lamang ang basehan, daghang gum-os ang “Monsters The Musical” nga mamahimo pang maplantsa kon dunay ikaduhang hugna. Ubay-ubay ug tingali ang uban lisod gyod masolusyonan tungod kay ang mga kanta nasuwat man og una.

Nahadlok ko nga tingali imbes nga pro-LGBT, maingon na hinuon nga may pagka anti-LGBT ang “Monsters The Musical” tungod sa kaproblemado nilang Elle nga gisalbar pa sa straight nga lalaki sa iyang kinabuhi ug kang Bea nga gitugotan ang straight nga mipasakit niya nga manghunaw atol sa iyang kataposang pagpakita sa entablado.

Makapatulo og luha ang “Monsters the Musical” tungod sa drama apan sa kataposan makahilak gihapon kay mamahimo pa unta kining mas mapanindot kon naistoryahan pa daan sa sinugdanan.

(Editor’s Note: Giingon nga si Dex dili straight. May usa ka eksena sa bar nga miingon siya kang Elle nga fubu niya ang iyang kuyog nga bayot. Seryoso diay to? Mora bitaw og joke to nga scene sa akong pagsabot. Gani, dihang gipangutana siyang Elle nga bayot ba siya, ang iyang tubag, “Fuck you!” nga mamahimo man untang, “I’m bi, Elle” kon seryoso gyod siya sa iyang fubu nga bayot. Again, fubu = dili seryoso. Walay feelings!)